هزار و یک شب (5 جلدی)

با گذشت بیش از یک‌صدوشصت سال از نخستین ترجمه‌ی هزار و یک شب (ترجمه‌ی عبدالطیف تسوجی 1223 شمسی در زمان محمدشاه قاجار) به فارسی، ضرورت ترجمه‌ای جدید و کامل از آن احساس می‌شد، به‌ویژه با توجه به این‌که تا کنون ده‌ها ترجمه‌ی مختلف از این اثر به زبان‌های دیگر انجام شده است. مترجم به پیشنهاد نشرمرکز انجام این مهم را عهده‌دار شد و ترجمه‌ی حاضر ثمره‌ی همکاری و تلاش یازده ساله‌ی آن دو است. این ترجمه براساس متن‌های عربی و با اتکا به ترجمه‌ی انگلیسی و فرانسوی آن انجام شده است که حاصل کار ارائه‌ی کامل‌ترین هزار و یک شبی است که به فارسی پیش روی شماست.

هزار و یک شب دربردارنده‌ی بیش از 280 داستان است که البته در دل هر یک از آن‌ها چند قصه‌ی فرعی روایت می‌شود.

هزار و یک‌شب ره‌آورد سفر قصه‌ها، فرهنگ‌ها و تمدن‌ها است و پس از اودیسه هومر تنها اثر داستانی جهان است که یک سره از سفر پدید آمده. کتابی که بیشترین بخش آن در مسیر حرکت کاروان‌ها و کشتی‌ها و در کاروان‌سراها، میدان‌ها، بازارها و معرکه‌های قصه‌گویان خلق و نقل شده و دهن به دهن گشته و افسانه‌ها و قصه‌ها را با فرهنگ‌های مندرج در آنها جابه‌جا و نسل به نسل انتقال داده و سرانجام در فاصله ده قرن دفتر به دفتر گردآوری و بازنوشت شده است و طی قرن‌های پانزده و شانزده میلادی، الف لیله و لیله را پدید آورده و در قرن هفده به صورت کنونی (نسخه‌های چاپی بولاق 1 و 2 و کلکته 1 و 2 و …) درآمده است.

ماجراهای هزار و یک‌شب نیز همه از سفر آغاز می‌شود. شاه‌زمان به قصد دیدار برادرش شهریار از سمرقند بار سفر می‌بندد و برای آوردن هدیه‌ای که با خود نیاورده در لحظه رفتن به قصر باز می‌گردد و از آنچه در سرای او می‌گذرد (خلوت کردن ملکه با غلامک سیاه) آگاه می‌شود و سفر بیرونی او به سفری اندرونی [به درونِ خویش] دگرگون می‌شود.