دانشگاه و انقلاب

کتاب «دانشگاه و انقلاب»‌ نوشته صادق زیبا کلام ( -۱۳۲۷)، استاد علوم سیاسی،‌ نویسنده و جامعه‌شناس معاصر است. او تا کنون آثار زیادی را در زمینه‌های تاریخ معاصر ایران،‌ فرهنگ‌شناسی و علوم سیاسی منتشر کرده است او در این کتاب به سرگذشت پیوند ناموفق میان دانشگاه و انقلاب پرداخته است. اینکه چرا و چگونه شد که سرنوشت دانشگاه در انقلاب اینگونه تلخ شد. یکی از مفصل‌ترین بخش‌های کتاب، فصلی است که مربوط به انقلاب فرهنگی است. چگونگی پیدایش این حرکت و سرانجام ناموفق آن. فصل دیگر، پیرامون عقب‌ماندگی بنیادی علوم انسانی در دانشگاه‌ها است. بخشی از کتاب نیز به موضوع فقدان تحقیق و کاوش‌های علمی در دانشگاه پرداخته و اینکه مشکل در کجاست و چرا در دانشگاه‌های ما از تحقیقات خبری نیست. کتاب حاضر فقط به جنبه‌های منفی نپرداخته، بلکه دستاوردهای مثبت دانشگاه بعد از انقلاب را نیز مورد توجه قرار داده. از جمله مهمترین این دستاوردها افزایش چشمگیر دانشجویان و فارغ‌التحصیلان می‌باشد. همانطور که می‌دانیم بسیاری از صاحب‌نظران و اساتید دانشگاهی اتفاقا به این نکته به عنوان یک ایراد و انتقاد نگریسته و با توجه به این مسئله که بسیاری از فارغ‌التحصیلان دانشگاه نمی‌توانند کار و حرفه مناسبی پیدا کنند و اینکه افزایش شمار دانشجویان با افت علمی همراه بوده است، رشد کمّی بعد از انقلاب را مورد نکوهش قرار می‌دهند. اما در مقاله‌ای از این پدیده دفاع شده و با توجه به رسالت و فلسفه وجودی دانشگاه نشان داده شده که افزایش شمار دانشجویان و ظرفیت‌های دانشگاهی علی‌رغم مشکلات و کمبودهای موجود اتفاقا گامی درست و بسیار اصولی بوده است.